Arang langka aya urang Sunda nu resep ngumbara ka jauhna. Paling ge di wewengkon priangan keneh atawa paling jauh ge ka Jabodetabek, boh nu kasab, sakola, atawana tugas gawe ti kantor. Komo anu ngumbara taunan di tanah sabrang mah, arang langka nu kuateun lila. Beda jeung seler bangsa lianna, saperti Minang (Padang), Batak, atawa Jawa, kuat ka taunan, puluhan taun bumetah di pangumbaraan.

Nofidi Ekaputera, buktikeun urang Sunda ge Unggul di lembur batur

 Tapi rasa agul Nofidi ka transmigran urang Sunda sirna saharita basa tugasna dipindahkeun ku atasanana, di wewengkon Riau keneh. Eh para transmigran ti Jawa Barat apinganana ge milu baralik ka lemburna ka Jawa Barat, da meureun asa cuang-cieung sorangan ditinggalkeun ku nu ngapingna. Cek istilah Nofidi mah, leadership kapamingpinan nu dipercaya ku maranehanana kudu endors wae, cenah ge hanjakaleun.

Tapi Nofidi teu leutik hate, malah jangji ka diri pribadi, rek ngabuktikeun teu sakabeh urang Sunda kitu sipatna. Buktina Nofidi betah ngumbara di lembur batur nepi ka 21 taun, ti taun 1989 nepi ka 2010 budakna ge tiluanana lahir di itu. Dibi Sareta Brelmaldi ST. MBA, Disa Tafira Raimalda SH, jeung Difi Adhwa Dhabith.

Nofidi ge di Riauna nempatan sababaraha posisi nu stratehis, ngabuktikeun yen urang Sunda ge eksis jeung jadi jalma penting di pangumbaraan.

Lalampahan salila 21 taun di Riau ngolah di Departemen Transmigrasi, jsb, pangalaman nu pangbeuratna mah nepi ka asup di Otda basa ditempatkeun di Bengkalis. Kapanan Kabupaten Bengkalis mah tempatna bangsa Malayu, ari Nofidi ti tanah Sunda. Kangaranan digawe di kantoran geus pasti lamun urang boga jabatan teh aya we anu mikasirik. Komo ieu mah di lembur batur, rek naon cenah meureun urang Sunda didieu rek ngaraja. Tapi Nofidi ge boga adab-adab, goreng-goreng ge wedalan Unpad, apal tatacara hirup di masarakat, ditambah ku gawe nu rancage bari jeung kapake ku pingpinan, anu tingharewos tukangeun mah teu ditolih ieuh nu penting suhud kana pagawean. Atuh teu helok lamun karirna beuki undak jeung loba kawawuhanana. Bangsa bupati mah geus jiga ka babaturan deui we dalit pisan, mikadulur ka manehna.

Conto karancagean gawena oge loba diconto. Hal eta kabuktian nalika keur digawe di hiji lembaga pengawas anu cek babasanna ngan ukur meunang panghasilanna bisa rengse ku saratus rebu, 300 rebu-500 rebu, nepi ka sajuta, dua juta. Tah ku Nofidi mah nepi ka bisa ngadatangkeun duit 800 juta nepi ka 2 Miliyar. Dongengna aya nu boga pausahaan ditagih pajak anu sanggeus diitung-itung aya kana 800 jutana, tapi si wajib pajak teh ngambek, lantaran meureun biasana cukup ku mayar ratusan rebu ge geus bisa lolos. Tapi ku Nofidi harita diterangkeun kalayan eces kaasup itung-itungan manehna sapangaji 800 juta dibandingkeun jeung itungan BPK anu nepi ka 2 Miliyar. Kalah ka ngambek tah jalma teh bari indit. Nya mangga kumaha bapa we eta mah, bapa tiasa lolos ti dieu tapi engkena pasti diparios ku BPK, cek Nofidi harita.

Na da eta mah isukna, cek paribasana pasusubuh gurunggsuh nepungan, bari hariweusweus mayar pajakna hayang direngsekeun ku Nofidi bari ngaigiwing duit ratusan juta, da sieun dipariksa BPK bari kudu mayar 2 Miliyar. “Beu boa geus korupsi yeuh jalma teh”, Cek Nofidi harita bari seuri sugema, bisa nagih wajib pajak kalayan bener mayarna bari teu ngambek teu sing malah mah ku eta jalma Nofidi dijadikeun konsultan.

Ku ayana kajadian harita urang Sunda beuki seungit, palinter cenah ge. Padahal mah lain pinter, ieu mah pedah ku kaayaan we jadi patugas pajak, atuh kapaksa kudu nambahan pangaweruh, kudu macaan buku ngeunaan hukum, bab hukum katut pasal-pasalna. “Abdi janten disangka ti BPK padahal ti Pertanian pan,“ cek Nofidi bari seuri, inget kana kajadian harita.

Tah nu kitu teh, cek Nofidi, anu disebut pasualan roh/jiwa, lamun jiwana geus hadir sakabeh jalma ge bakal apal kana sagala widang. Asal daek diajar, jujur jeung rajin digawe, kudu loba tatanya, lamun bodo kudu alewoh, tangtu bakal bisa kana sagala rupa. Istilahna bakal kajiwaan (istilah dina Karate mah cek Nofidi mah Do atawa Jiwa tea). Da Alloh mah bageur maparin akal ka manusa. Kapanan cek babasan manuk hirup ku jangjangna manusa hirup ku akalna. Contona Nofidi, sok sanajan wedalan Fakultas Pertanian tapi bisa nyepeng sagala widang, coba wae nalika keur di Riau wae salian cepeng tugas di Departemen Transmigrasi (1987-2000), jeung di Pemda Riau (2000-2010), balik ka Bandung ti 2010 – 2019 nepi ka marenna dines di Pemkot Bandung. Lamun ditaan mah aya 8 dines di Riau jeung di Bandung nu geus dicepeng ku Nofidi, ti mimiti Transmigrasi, Inspektorat, PU, Bappeda, Dispenda, BPPT, jeung jeneng Camat Andir Kota Bandung. Jadi Camat ge babaturanana loba nu teu percayaeun, pokna ge, ma enya Camat ti Fakultas Pertanian, cenah ge, heuy ah.

Resep Mengbal ti bubudak

 Nu penting hasil gawena nu rancage, kapanan jalan lowong ti mimiti Terusan Jalan Rajawali nepi Pasar Andir, tiap Senen ge hasil gawe rancage Nofidi, ngahaja Nofidi cumeluk sangkan poe Senen dikosongkeun meh bisa dipake ngabersihan drainase, got, atawa trotoar tina runtah pasar (ilik oge Pasar Baru ayeuna). Nu dagang ge teu baha, nurut we da karasa mangpaatna keur sarerea.

Nofidi ge ngaku bisa kituna teh lantaran ti keur mahasiswana keneh aktif di kampusna, boh di Fakultas Pertanian atawana di Lises Unpad, kapanan inyana kungsi nyieun Teater konsep Longser kawas Teater Mama nu aktorna Mat Solar, anu dialohna taya wates jeung nu lalajona, bisa ngobrol jeung nu nongton, malah nepi ka di pasanggirikeun sagala jeung pada muji ku pingpinan Unpad harita (Pa Imang Hasansulama, PR 3). Lian ti kitu Nofidi resep mengbal ti leuleutik, nepi ka kiwari ge teu bisa leupas tina mengbal. Harita ge kungsi panggih di imahna keur ngadeluk we ngobrolkeun mengbal jeung Aris Munandar Persib anu masih keneh alumni Unpad (PAAP). Jadi memang jiwana kaasah ku seni (lemes jiwana) jeung siasat mengbal nu merlukeun taktik jeung gotong royong, gawe rukun dina nyiptakeun hiji gul (pasualan).

Urang Sunda Goreng Mentalna

Tina pangalaman hirupna di pangumbaraan, ieu anggota Majelis Cendekiawan Keraton Nusantara (MCKN) ge boga pamamanggih ngeunaan sipat urang Sunda. Urang Sunda goreng mentalna jeung jiwa corsana ge kurang kuat, cenah ge.

“Abdi mah gaduh kacindekan urang Sunda kirang sae mentalna. Padahal urang gaduh budaya nu luhung. Tapi kunaon teu ngawasa dunya. Presiden ge kapanan teu acan aya nu ti urang Sunda. Padahal dina pemilu kantong soara pangseueurna aya di Jawa Barat. Tapi kalah ka ngokojokeun batur,“ Cek Nofidi manghanjakalkeun.

Bukti transmigran urang Sunda nu kalabur deui ka lemburna, nepi ka Nofidi ditingalkeun ku bababaturanana nalika di Otda. Geus nandakeun mental jeung jiwa corsana kurang hade. Coba we cenah basa Nofidi tugas keneh di Riau, babaturanana mah geus baralik deui, kapan pokna teh, “Waduh eta Persib tinggal hiji deui euy, can balik. Rek pindah meneh teh Nofidi atawa moal, da moal jadi bupati atuh di ditu ge,“ beu etah, kalah ka ngageuhgeuykeun lain ngarojong, kapan pantesna mah. “Maneh betah tugas di sabrang Fid euy. Heueuh jigana maneh mah cocok meureun nya mana kitu ge. Sok atuh ku urang dirojong Fid lah..perlu naon?” kitu kahayang Nofidi mah.

Ulah jauh-jauh cenah ge. Harita keur mangsa tugas di Pemkot Bandung, Nofidi jeung babaturanna ti Unpad pangangguran nyatet lulusan Unpad anu gawe di dinya. Ari gorehel teh aya 400 jalma, tapi helokna taya saurang ge anu jadi kapala dinas. Aya ge wedalan ITB, Unpar, jeung STPDN.

Buruan imahna ge nyeni

 Nofidi ge manglebarkeun ka Lises (Heubeul) Unpad anu boga WAG (grup WA) ngan ukur dipake wadah ngobrol atawa romantisme. Kuduna mah cenah aya lajuninglakuna upamana nyarieun usaha babarengan, komo dina mangsa pangsiun jeung usum sasalad kawas mangsa kiwari mah, perlu pisan gawe rukun silih tulung tinulungan teh.

Kituna teh lain ngan saukur catur tanpa bukur, di imahna, di Jalan Pak Gatot IV No. 46 G, Kompleks KPAD Gegerkalong Hilir, Kecamatan Sukasari, Kota Bandung Nofidi jeung garwana Tuti Yulianti, ngadegkeun “Roemah Tafira”. Di dieu aya ratusan barang-barang seni anu dijieun tina barang anu geus teu kapake anu ku batur dianggap runtah piceuneun, tapi ku kaparigelan jeung kabinangkitan garwana, Tuti Yulianti jeung rojongan inyana, ngajanggelek jadi barang seni nu boga ajen ekonomi nu luhur.

Lian ti eta koleksina aya barang-barang heubeul (antik) anu lamun dijumlah-jamleh sakabehna aya leuwih ti 1000 barang (item). Kayaning Radio Tabung (Radio Listrik) taun 30-an anu aya tulisan “Batavia” hurung keneh bisa disetel anu pangajina 5 juta, nepi ka radio listrik kaluaran taun sabadana. Aya deui TV hideung-bodas merek sharp jeung merek lianna, gramophone, Mesin Jahit anu diputer ku leungeun jeung ku suku rupa-rupa merk, patromak, istrika/setrika areng, mesin ketik, tustel heubeul (Nikon, Pentax, Canon, Zenith, jsb), telepon heubeul, Jam bandul, jrrd, dibrengbrengkeun di rohangan semah, ari korsina tina jati anu jokna ku hoe tea geuning. Matak waraas.

Kitu deui koleksi Rantang (enamel: lapisan porcelain anu ditapelkeun kana logam/beusi sangkan barang eta kuat/barang logam anu dilapis porcelain sangkan kuat) aya buatan Cheko anu teu dijieun deui sapangaji 3,5 juta, oge rantang buatan Jepang, China jeung Timur Tengah anu rada murah. Kitu deui di rohangan tengah ngajajar dina erak teko-teko atawa poci jeung emuk ti mimiti kaluaran baheula nu make gambar hias/motif cendol (teko belang) nepi ka anu dijieun keneh nepi ka kiwari, aya deui balastrang (baki) anu dijieun taun 50-an jeung tampolong (paidon, urang China mun nikah wajib boga paidon) sakabehna dibebenah kalayan rapih, diklasipikasi. Kaasup koleksi Asesoris Adhwa Handmade jieunan Tuti nu sok dipake ku Athalia Kamil.

Koleksi Rantangna aya nu pangaji 3,5 juta

Barang jadul lianna aya dompet, tas tangan anu sok dipake ka ondangan ku nini atawa ema-ema baheula – barang urut anu geus teu diproduksi deui nu ieu mah husus didatangkeun ti nagara Jerman, Kanada jeung Australia, aya supplierna.

Tah dina jero kaca meja mah ngabarak duit kertas jeung bengol baheula ti mimiti kaluaran taun 58 nepi ka duit kencring sarebu kaluaran ayeuna, aya duit urang (ORI) aya oge duit nagara lianna. Cek Tuti eta koleksi duit warisan bapana teh kungsi dipuji ku Ibu Boediono (Istri Wapres Boediono) nalika datang ka Roemah Tafira taun 2019.

Ti dinya pindah ka rohangan tukang. Tah nya didieu tempat neundeun karajinan Roemah Tafira anu diadegkeun taun 97 teh. Eusina kalolobaanna karajinan/barang seni tina barang urut, runtah rumah tangga kayaning tutup botol, kwas, gunting potong, konci, wadah odol urut, watang ali, lamak planel, sendok, garpuh, teplon, kaleng urut susu, kardus, botol palastik, dreum. Jsb, rek nu kumaha rupana wae kangaranan bubututan urut nu tai hiangan/karatan oge ngajanggelek deui jadi barang seni anu payu dijual.

Atuh teu helok keur mah disambunglayangkeun dina medsos (IG - tutiyulianti) ditambah ku koleksina anu lengkep, langka jeung nyareni badis eusi galeri seni badag, dina mangsa pandemi ge Roemah Tafira mah pada ngajugjugan ti suklakna ti siklukna, utamana ema-ema rombongan ti Makasar, Palembang, Semarang, Kalimantan, marake beus, imah kuat ka pinuh ka dapur-dapur jeung kamar cai dipotoan. Ngan riweuh keur nyuguhanana cenah ge, karunya tacan aya kantin.

Lian tie ema-ema para ibu-ibu pajabat jeung artis ge remen datang ka Roemah Tafira, diantarana lian ti Bu Boediono tea, Atalia Praratya Kamil, ti zaman Kang Emil jadi walikota nepi ka geus jadi Gubernur Jabar ge remen nganjang ka Roemah Tafira, kitu deui Ibu Oded (istri walikota Bandung Oded M Danial). Artis jeung model kayaning Ulli Sigar, Jeni Cindu, Risna Azhari. Jrrs, kaasup rombongan ti Dekranasda Sulawesi Selatan jeung ti Medan anu daratangna teh. Cag.(Asep GP.)***